Het veranderde pneumokokkenlandschap: het belang van aanpassen aan de omgeving

Pneumokokken worden gekarakteriseerd aan de hand van de samenstelling van hun kapsel, wat resulteert in meer dan negentig verschillende serotypen. De prevalentie van deze serotypen kan in de loop der jaren fluctueren. Dit fenomeen, bekend als serotypevervanging, heeft ook in Nederland geleid tot verandering in de serotypesamenstelling in de afgelopen jaren.¹ In figuur 1 wordt de serotypesamenstelling van de invasieve pneumokokkenziekte (IPD) die in Nederland in 2022 werd veroorzaakt, vergeleken met die van 2012.

Figuur 1:Top 10 meest voorkomende pneumokokkenserotypes in Nederland in 2012 en 2022 bij volwassen van 65 jaar en ouder die IPD kunnen veroorzaken.²

Deze figuur toont de belangrijkste pneumokokkenserotypen die verantwoordelijk zijn voor IPD, evenals het percentage van de gevallen dat door elk serotype kan worden veroorzaakt. De gegevens zijn verzameld uit de Surveillance Atlas of Infectious Diseases.²

De samenstelling van de top 10 meest voorkomende pneumokokkenserotypen in Nederland in 2012 verschilt van die in 2022. In de periode tussen deze jaren zijn er vier serotypen opgekomen, namelijk 6C, 23A, 15A en 16F. Samen kunnen deze vier serotypen verantwoordelijk zijn voor 12,7% van de gevallen van IPD2.

Het is belangrijk om te weten welke serotypen er circuleren in de populatie. Op deze manier kunt u kwetsbare groepen, zoals mensen met een verzwakt immuunsysteem, gerichter beschermen tegen pneumokokkenziekten.